بررسی میزان برخورداری از ویژگی های سازمان یادگیرنده و سبک رهبری تحولی و رابطه آنها با اثربخشی سازمانی مدارس ابتدایی هیأت امنایی و عادی استان همدان در سال تحصیلی92 -1391

چکیده: هدف از این پژوهش « بررسی میزان برخورداری از ویژگی های سازمان یادگیرنده و سبک رهبری تحولی و رابطه آنها با اثربخشی سازمانی مدارس ابتدایی هیأت امنایی و عادی استان همدان در سال تحصیلی 92-1391» است. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مدارس ابتدایی هیأت امنایی و عادی استان همدان به تعداد 5137 نفر (مدارس هیأت امنایی 344 معلم و مدارس عادی 4793 معلم) بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 582 آزمودنی (مدارس هیأت امنایی 226 معلم و مدارس عادی 356 معلم) برآورد گردید. روش نمونه گیری با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انجام شد. جهت گردآوری داده ها از سه پرسشنامه با عناوین: سازمان یادگیرنده پارک (2006)، رهبری تحولی بس و اولیو (1995)، و اثربخشی سازمانی هریسون (2008) استفاده گردید. برای تعیین روایی پرسشنامه ها از روش روایی محتوایی و از دیدگاه های اساتید رشته مدیریت آموزشی در دانشگاه، و متخصصان آموزش و پرورش استفاده گردید. برای سنجش پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، و به ترتیب 972/0، 965/0 و 965/0 برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی مانند: جدول، نمودار، فراوانی، فراوانی درصدی، میانگین و انحراف معیار؛ و نیز از روش های آمار استنباطی مانند: آزمون t تک گروهی، آزمون t گروه های مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام استفاده شد. یافته ها حاکی از آن است که وضعیت سازمان یادگیرنده، میزان استفاده مدیران از سبک رهبری تحولی و اثربخشی سازمانی در مدارس ابتدایی هیأت امنایی و عادی استان همدان بالاتر از سطح متوسط (3) است. آزمون t گروه های مستقل آشکار کرد که وضعیت سازمان یادگیرنده و ابعاد آن، رهبری تحولی و مولفه های آن، و اثربخشی سازمانی و ویژگی های آن در مدارس هیأت امنایی نسبت به مدارس عادی بهتر می باشد. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین سازمان یادگیرنده و سبک رهبری تحولی با اثربخشی سازمانی در کلیه مدارس، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام بیانگر آن است که از بین مولفه های سازمان یادگیرنده در مدارس هیأت امنایی، ابعاد یادگیری تیمی، سرآمدی شخصی و چشم انداز مشترک و در مدارس عادی، ویژگی های چشم انداز مشترک، تفکر سیستمی، سرآمدی شخصی و یادگیری تیمی بیشترین تأثیر را در پیش بینی اثربخشی سازمانی دارند. به علاوه، از بین مولفه های سبک رهبری تحولی در مدارس هیأت امنایی، ابعاد ملاحظات انفرادی، تحریک ذهنی و نفوذ آرمانی و در مدارس عادی ویژگی تحریک ذهنی در پیش بینی اثربخشی سازمانی موثر است.